» Пра нас

Пра нас

Нацыянальны парк «Белавежская пушча» ўяўляе сабой адзін з найбуйных лясных масіваў раўніннай Еўропы, які захаваўся да нашых дзён у адносна непарушаным стане. Яго тэрыторыя падзелена дзяржаўнай мяжой на дзве часткі — беларускую і польскую.
Больш падрабязна
Пра нас у дэталях
Плошча — 150083 га.
Працягласць з поўначы на поўдзень — 65 км.
Працягласць з захаду на ўсход — ад 20 да 52 км.

  На тэрыторыі польскай часткі пушчы знаходзіцца Белавежскі нацыянальны парк, плошча якога складае 10 502 га, і землі Дзяржаўных лясоў Польшчы. У беларускай частцы пушчы і на прылеглых землях створаны Нацыянальны парк «Белавежская пушча» плошчай 150083 га. Гэтыя землі знаходзяцца ва ўласнасці дзяржавы і прызначаны для аховы прыроды.

Працягласць нацыянальнага парку з поўначы на поўдзень складае 65 км, а з захаду на ўсход — ад 20 да 52 км. Яго тэрыторыя падзелена ў наш час на 16 лясніцтваў. Акрамя таго, яму падпарадкоўваюцца лесапаляўнічая гаспадарка «Шарашова» плошчай у 11 520 га і лесапаляўнічая гаспадарка «Выганаўская» плошчай 90,9 тыс.га.

Для лепшай аховы і рацыянальнага выкарыстання рэсурсаў нацыянальнага парку, яго тэрыторыя падзелена на чатыры функцыянальныя зоны. Самы строгі рэжым аховы ў запаведнай зоне, прызначанай для захавання ў натуральным стане прыродных комплексаў. У гэтай зоне забараняюцца ўсе віды дзейнасці, акрамя мерапрыемстваў па ахове і навуковых даследаванняў. Яна займае 38,8% тэрыторыі нацыянальнага парку і складаецца з вялікай часткі высокаўзроставых натуральных лясоў Белавежскай пушчы.


Фота: Вячаслаў Краўчук
Фота: Вячаслаў Краўчук

У зоне рэгуляванага выкарыстання (25,3%), прызначанай для захавання прыродных комплексаў і забеспячэння ўмоў іх натуральнага развіцця, магчымыя толькі асобныя віды дзейнасці, а выкарыстанне прыродных рэсурсаў абмежавана.

Рэкрэацыйная зона (5,3%) прызначана для ажыццяўлення турызму і рэкрэацыі, а гаспадарчая (30,6%) — для гаспадарчай дзейнасці, якая не перашкаджае захаванню асабліва ахоўных прыродных комплексаў.

Нацыянальны парк «Белавежская пушча» размешчаны на тэрыторыі трох раёнаў (Камянецкага, Пружанскага, Свіслацкага) і дзвюх абласцей (Гродзенскай і Брэсцкай). Рэльеф тут спадзіста-пагорысты, раўнінныя ўчасткі чаргуюцца з асобнымі ўзвышшамі і паніжэннямі. Вышэйшай кропкай з'яўляецца гара каля в. Поразава (242,5 м), найніжэйшай - зрэз р. Лясная Правая каля в. Хамуціны (143,6 м). Большасць рэк мае шыротную скіраванасць (у тым ліку і найбуйныя: Лясная Правая, Нарэў, Нарэўка) і адносяцца да басейна Балтыйскага мора. Іх вытокі знаходзяцца непасрэдна ў межах ляснога масіва, або ў найбліжэйшых балотах. Зблізку паўночна-усходняй ускраіны пушчы праходзіць водападзел паміж рэкамі басейнаў Балтыйскага і Чорнага мораў. Там добра захавалася балота Дзікае, якое ў Еўропе з'яўляецца адным з самых буйных нізінных балот мезатрофнага тыпу.

Фота: Вячаслаў Краўчук
Фота: Вячаслаў Краўчук

Натуральных азёр на тэрыторыі нацыянальнага парку няма, але ёсць больш 10 штучных вадаёмаў. Самымі вялікімі з іх з'яўляюцца вадасховішчы Лядскае і Хмялеўскае, створаныя на месцы поймы ракі Перавалока ў паўднёвай частцы нацыянальнага парку.

Паводле геабатанічнага раянавання Беларусі, Белавежская пушча размешчана ў Нёманска-Перадпалескай акрузе падзоны грабава-дубова-цёмнахваёвых лясоў і вылучана ў адмысловы Белавежскі раён. Паводле агракліматычнага раянавання, яна знаходзіцца ў паўночна-заходняй частцы паўднёвай агракліматычнай вобласці, якая характарызуецца мяккімі зімамі, найболей працяглым вегетацыйным перыядам і няўстойлівым увільгатненнем.

Паводле дадзеных шматгадовых назіранняў Камянюцкай метэастанцыі, сярэднегадовыя тэмпературы паветра складаюць (5,1°-8,5°C). Сярэднія тэмпературы найболей цёплага месяца (ліпень) складаюць 17,8°, самага халоднага (студзень) -4,4°. Максімальная і мінімальная тэмпературы дасягаюць значэнняў у 36,4° і -40,1°, адпаведна. Ападкаў выпадае каля 659 мм, прычым асноўная іх частка (амаль 66%) прыпадае на цёплы перыяд.


Узнагароды і званні
Национальный парк «Беловежская пуща» награжден дипломом Совета Европы для охраняемых природных территорий (1997 г.) . Данный диплом присуждается заповедникам и национальным паркам Европы за заслуги в области управления природными комплексами и является инструментом по оказанию консультативной помощи со стороны Совета Европы в области охраны природы.
Решением ЮНЕСКО от 14 декабря 1992 г. Беловежская пуща была включена в Список природных объектов Всемирного наследия, как единая трансграничная территория вместе в Беловежским национальным парком (Республика Польша), который был внесен в этот список в 1977 году. Согласно Конвенции по охране Всемирного культурного и природного наследия, принятой ЮНЕСКО в 1972 году, в данный список включаются наиболее значимые и уникальные природные объекты мира, что является наивысшим природоохранным статусом.
7 октября 1993 г. Беловежской пуще присвоен статус биосферного заповедника. Всемирная сеть биосферных заповедников создана в рамках программы МАБ (Man and Biosfere, МАВ) — «Человек и биосфера». МАБ — долгосрочная межправительственная междисциплинарная программа ЮНЕСКО по координации фундаментальных исследований (в рамках как естественных, так и социальных наук) проблем устойчивого развития, сохранения биологического разнообразия и совершенствования отношений между человеком и окружающей средой.
Нашы партнёры